Ceza Hukuku
Türkiye ile Avrupa Arasında Ceza Hukuku İlişkileri
Ceza hukuku ve ceza kanunları, kural olarak ülkelerin kendi yasama organları tarafından belirlenmiştir. Türkiye’de de ceza ve ceza usulü kanunları Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından düzenlenir. Söz konusu ceza ve ceza usul hukuku olduğunda, ülkelerin yerel kanunları büyük önem arz etmektedir. Avrupa ülkeleri ve Hollanda’da da durum böyledir. Çoğu zaman ceza gerektiren eylem nerede gerçekleşmişse, o ülkenin kanunları uygulanacaktır. Ancak bu durumun istisnaları mevcuttur. Yerel suçlar ile bazı uluslararası suçlar açısından milletlerarası anlaşmalar ile farklı uygulamalar ortaya çıkmaktadır. Bu yazımızda uluslararası ceza hukuku kurallarını, Türkiye ve Hollanda ile genel olarak Avrupanın tamamı açısından inceleyeceğiz.
2. Kanunlar ve Milletlerarası Sözleşmeler
Türkiye’de ceza hukuku için temel kaynaklar T.C. Anayasası, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’dur. Temel olarak cezalar ve usul kuralları bu metinlerde yazılı olmakla birlikte bazı diğer kanunlarda da özel suçlar öngörülmüştür. Ancak Türk Hukukunda kural, cezaların kanun ile belirtilmiş olmasıdır. Yani kanunlaştırılmamış bir eylem suç sayılamaz ve cezalandırılamaz. Bunların yanında ceza ve usul kuralları hakkında ülkeler arasında işbirliği ve yardımlaşmanın sağlanması amacıyla imza edilmiş, Türkiye’nin de taraf olduğu milletlerarası anlaşmalar mevcuttur. Türkiye’de normlar hiyerarşisine bakıldığında, Anayasa temel kaynak olup, ardından usulüne uygun olarak yürülüğe konmuş milletlerarası anlaşmalar uygulanır ve ardından kanunlar uygulanır. Bu açıdan Avrupa ülkeleri ile imza edilmiş milletlerarası anlaşmalar ceza hukuku açısından da büyük önem arz etmektedir.
Milletlerarası anlaşmalar, çok taraflı ve iki taraflı sözleşmeler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Ceza hukuku açısından en mühim çok taraflı sözleşme, 1968 tarihli Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi (CİYAKAS) (European Convention on Mutual Assistance in Criminal Matters)’dir. Türkiye, 45 devletle birlikte Sözleşme’ye ve Sözleşme’nin Ek-1 Numaralı protokolüne taraf olmuştur. Bu sözleşmeye taraf devletler, Almanya, Andora, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ermenistan, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere (Birleşik Krallık), İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Karadağ, Letonya, Litvanya, Lihteştayn, Lüksemburg, Macaristan, Makedonya, Malta, Moldova, Monako, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna, Yunanistan’dır.
Diğer yandan Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi’ne taraf olmayan birçok ülke ile ceza hukukundan kaynaklı yardımlaşma için ikili anlaşmalar mevcuttur. Amerika Birleşik Devletleri, Arnavutluk, Cezayir, Çin, Fas, Gürcistan, Hindistan, Irak, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Kuveyt, K.K.T.C., Lübnan, Makedonya, Mısır, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Romanya, Suriye, Tacikistan, Tunus, Türkmenistan, Ürdün ,Umman ile ceza işlerinde yardımlaşmaya ilişkin ikili anlaşmalar yapılmıştır.
Gerek çok taraflı gerek ikili anlaşmalar, ülkeler arasında özellikle suçlu iadesini düzenlemekle birlikte ceza davaları ve soruşturmalarında yapılacak tebligatları ve ifade alımlarını düzenler. Bu noktada öncelikle Avrupa ülkeleri ile yapılan çok taraflı sözleşme incelenecek olup, ikili anlaşmalara başka bir yazımızda değineceğiz.
** turuncu ülke adları tıklanır öğelerdir
3. Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi'nin Kapsamı ve Uygulanması
3.a. Uluslararası İstinabe (Yardımlaşma) Kavramı
İstinabe, kısaca yardımlaşma demektedir. Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesinde (Yazımızın devamında “Sözleşme” olarak anılacaktır.) “Uluslararası İstinabe” (adli yardımlaşma), bir devletin yetkili bir adli makamının diğer bir devletin adli makamı adına yerine getirdiği işlemler bütünü olarak tanımlanmıştır. Yani bu sözleşme ile, taraf devletlere, cezai konularda kendi ülkelerinde yapılması gereken işlemleri, sözleşmeye taraf diğer ülkelerle paylaşmaktadır.
3.b Karşılık İlkesi
İstinabe, kısaca yardımlaşma demektedir. Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesinde (Yazımızın devamında “Sözleşme” olarak anılacaktır.) “Uluslararası İstinabe” (adli yardımlaşma), bir devletin yetkili bir adli makamının diğer bir devletin adli makamı adına yerine getirdiği işlemler bütünü olarak tanımlanmıştır. Yani bu sözleşme ile, taraf devletlere, cezai konularda kendi ülkelerinde yapılması gereken işlemleri, sözleşmeye taraf diğer ülkelerle paylaşmaktadır.
3.c. Kapsam
Sözleşme ile uluslararası ceza istinabe konularının kapsamı belirlenmiştir. Bu noktada Sözleşme kapsamında üye devletler;
a) Şüpheli veya sanıkların ifadelerinin alınması veya sorgularının yapılması,
b) Mağdur, müşteki, katılan, tanık veya bilirkişilerin dinlenmesi,
c) Bilgi ve delil temini, banka kayıtları, muhasebe belgeleri, şirket dosyaları ve ticari belgeler de dahil olmak üzere, ilgili belge ve kayıtların asıllarının veya tasdikli suretlerinin sağlanması,
d) Delil toplamak amacıyla; kazanç, malvarlığı, araç-gereç ya da diğer hususların tespiti veya izlenmesi,
e) Delil amaçlı arama ve el koyma, eşya ve yer incelemesi,
f) Yabancı mahkemelerce verilen el koyma veya benzeri tedbirlerin infazı,
g) Yabancı mahkemelerce verilen nihai hükümlerde yer alan, hapis cezası, para cezası, müsadere, hak yoksunluğu veya diğer cezai yaptırımların infazı,
h) Cezai kararların tebliğini üye devletlerden talep edebilecektir.
3.d. Şüpheli ve Sanıkların İfadesinin Alınması ve Usulü ve Önemi
Sözleşme ile üye devletlere tanınan bu hak, yurtdışında yaşayan, kaçak olsun olmasın tüm vatandaşları ilgilendirmektedir. Avrupa’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’de açılmış ceza davaları olabilmekle birlikte bazı suçlar yönünden (uyuşturucu madde ithal ve ihracı gibi suçlar), kişi Türkiye’de yakalanmasa bile ceza davası açılabilmesi mümkündür. Burada yurtdışında yaşayan kişinin bazen davanın açıldığından bile haberi olmayabilir.
Ceza Mahkemelerinde yargılamanın yapılabilmesi için, Ceza Muhakemeleri Kanunu uyarınca, yargılanan sanığın ifadesinin alınması, delillerinin tespit edilmesi gereklidir. Sanığın ifadesinin alınmadan yargılamaya devam edilmesi ve karar verilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla yine Ceza Muhakemesi Kanunumuzda, tanığın ifadesinin temin edilmesi için “yakalama emri” çıkarılabilmesi öngörülmüştür. Buna pratikte “ifade alınmasına yönelik yakalama emri” denilmektedir. Hakkında bu şekilde bir yakalama emri çıkarılan kişi için Türkiye’ye girmek, gümrük kapısında yakalanarak, en yakın mahkemede ifadesinin alınmasını gerekmektedir.
İşte Sözleşme ile bunun önüne geçilmesi ve kişilerin gümrüklerde, mahkemelerde mağduriyetlerinin önlenmesi mümkündür. Dava dosyasının takip edilmesi ve kişinin ifadesinin yaşadığı ülkede alınması halinde, kişinin yeniden ülkeye sorunsuz girmesi sağlanabilir.
4. Sonuç ve Tavsiyelerimiz
Hakkında Türkiye’de yakalama kararı bulunan kişiler, mutlaka Avukat ile dosyalarını takip ettirmeli ve CİYAKAS uyarınca ceza istinabe talebinde bulunmalıdır. Bu yolla Türkiye’deki yakalama kararının kaldırılması mümkün olabilmektedir. Bu noktada Türk Hukuku için Avrupadaki durağınız olan Türk Hukuku Bürosuna Avrupa’nın her yerinden danışabilirsiniz.
Frequently Asked Questions
Of course, you can! We support making a strong bond with your loved ones even if you are staying away from them. Any type of food from your home is allowed.Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
Of course, you can! We support making a strong bond with your loved ones even if you are staying away from them. Any type of food from your home is allowed.Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
Of course, you can! We support making a strong bond with your loved ones even if you are staying away from them. Any type of food from your home is allowed.Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
Addresses
Open Hours
info@sarihukuk.com.tr
Ceza hukuku, ülkeler arası hukuk ilişkileri için destek ihtiyacınız mı var?
Avukatlarımıza her an yazabilirsiniz! Hemen ücretsiz danışın veya randevu isteyin.
Örnek dava haberi
Orada ne yaşandı ve nasıl bitti?
We have constantly provided premium nail care services for you since 2004. When it comes to your safety and peace of mind, we take extra precautions. To provide the best service in town, we use premium materials. Get your shiny shots for your nails and book your appointment just by calling us.
375 sayılı khk 28. madde
Kaynak: Sözcü.com.tr
2. Kanunlar ve Milletlerarası Sözleşmeler
Türkiye’de ceza hukuku için temel kaynaklar T.C. Anayasası, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’dur. Temel olarak cezalar ve usul kuralları bu metinlerde yazılı olmakla birlikte bazı diğer kanunlarda da özel suçlar öngörülmüştür. Ancak Türk Hukukunda kural, cezaların kanun ile belirtilmiş olmasıdır. Yani kanunlaştırılmamış bir eylem suç sayılamaz ve cezalandırılamaz. Bunların yanında ceza ve usul kuralları hakkında ülkeler arasında işbirliği ve yardımlaşmanın sağlanması amacıyla imza edilmiş, Türkiye’nin de taraf olduğu milletlerarası anlaşmalar mevcuttur. Türkiye’de normlar hiyerarşisine bakıldığında, Anayasa temel kaynak olup, ardından usulüne uygun olarak yürülüğe konmuş milletlerarası anlaşmalar uygulanır ve ardından kanunlar uygulanır. Bu açıdan Avrupa ülkeleri ile imza edilmiş milletlerarası anlaşmalar ceza hukuku açısından da büyük önem arz etmektedir.
